Een dokter of tandarts bezoeken of langere tijd verblijven in een ziekenhuis doen mensen meestal niet voor hun plezier. Sterker nog: de kans is groot dat zij zich gestresst of zelfs verdrietig voelen. Ze hebben behoefte aan een omgeving die een gevoel van veiligheid en ontspanning geeft. Natuurlijke elementen helpen daarbij. Laura Vaessen legt uit hoe je biophilic design effectief toepast, zodat je bijdraagt aan gezonde cliënten, bezoekers en medewerkers in de zorg.
Laura Vaessen is consultant, biophilic design adviseur en programmamanager duurzaamheid en welbevinden bij HEYDAY Consultancy. Vanuit de ontwerpvisie biophilic design adviseert en ondersteunt zij organisaties bij het creëren van een natuurlijke omgeving. Een werkplek die de creativiteit, gezondheid en productiviteit van mensen bevordert.
Bevorder welzijn en herstel bij cliënten
Biophilic design gaat over het toepassen van natuurlijke elementen in gebouwen. In de blog ‘Biophilic wat? Zorg goed voor human capital met een natuurlijke werkomgeving’ lees je onder andere wat de voordelen voor medewerkers zijn. In zorgomgevingen reikt het positieve effect nog verder. Zo zorgt biophilic design ervoor dat de hersteltijd na een operatie met 8,5% daalt. En verblijven cliënten in een lichte kamer met 46% hogere zonintensiteit dan cliënten in een donkere ruimte? Dan ervaren zij minder pijn en nemen ze tot 22% minder pijnstillers per uur. Dat zorgt vervolgens weer voor minder kosten voor die pijnstillers (Terrapin Bright Green, 2012).
Ook het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) stelt dat natuurlijke elementen in de omgeving het fysiek en mentaal welzijn positief beïnvloeden. Kijken cliënten vanuit hun bed of kamer uit op een park of groene zone? Dan kan dat zorgen voor een lagere bloeddruk en hartslag. Maar ook voor een lager niveau van het stresshormoon cortisol. En dat niet alleen: groen zorgt zelfs voor minder negatieve emoties en angst. Mensen voelen zich hierdoor meer ontspannen (RIVM, 2022). Dit zorgt ervoor dat ze minder vragen van zorgprofessionals, wat hun werkdruk verlaagt.
6 tips voor een natuurlijke zorgomgeving
Natuurlijke elementen zet je zeker niet alleen in voor cliënten. Ook je medewerkers en bezoekers profiteren hiervan. Zo is het voor hen ontspannend om te werken of te wachten in een ruimte met vogelgeluiden en frisse lucht. Of om in de wachtruimte bij de tandarts bloemige geuren in plaats van de bekende klinische geuren te ruiken. Bij consultatiebureaus zijn bijvoorbeeld voelstenen of een mospaneel om aan te raken een fijne afleiding voor kinderen.
Benut deze 6 tips voor een natuurlijke zorgomgeving:
- Richt een goed toegankelijke binnentuin of wachtruimte in. Een plek met geurige kruiden, kleurcontrasten en zachte paden van natuurlijk materiaal. Hier kunnen zowel cliënten als bezoekers tot rust komen, samen wandelen of verblijven tijdens het wachten.
- Gebruik daglicht als natuurlijke klok. Grote ramen, lichtkoepels of lichtstraten helpen bij het dag- en nachtritme van cliënten. Ook kunnen ze onrust en desoriëntatie verminderen, zeker bij cliënten met dementie.
- Zorg in rust- en wachtruimtes voor zachte natuurgeluiden, bijvoorbeeld van vogels, wind of stromend water. Dit soort geluiden kunnen stress en de bloeddruk verlagen. Zeker in klinische en steriele omgevingen, zoals in het ziekenhuis of bij de tandarts.
- Creëer een rustige looproute met groene accenten en afwisseling in de lichtinval. Zo nodig je cliënten uit om in beweging te komen én blijven.
- Werk met natuurlijke materialen en decoraties die passen bij de seizoenen. Van bladeren in de herfst tot bloesemtakken en geurige kruiden in de lente. Dit helpt cliënten om zich beter te oriënteren in hun omgeving en in de tijd.
- Gebruik beeldschermen met rustige beelden van seizoenen of natuurwandelingen. Of met livebeelden van een vogelhuisje of tuin. Zo bied je ook bedlegerige cliënten de kans om de natuur te beleven.
Biophilic design in het ziekenhuis
Verschillende zorgorganisaties in Nederland maken al slim gebruik van biophilic design. Zo heeft het hoofdgebouw van het Radboudumc in Nijmegen een centrale ruimte met een groene binnentuin. In de hal staan twee echte bomen van wel zeven meter hoog. Ook vind je op verschillende verdiepingen wandtekeningen van natuurlagen. Van onderwaterplanten op verdieping -1 tot boomtoppen op de zevende etage. De poliklinieken en ontvangstruimtes zitten achter een glazen gevel, waardoor daar natuurlijke lichtinval binnenkomt.
Bij biophilic design bestaan er altijd oplossingen die passen bij je werk- en zorgomgeving én binnen je budget. Maar die bovenal bijdragen aan het welzijn van jouw medewerkers, cliënten en bezoekers. Zodat je de zorg verder verbetert en een gezonde, aantrekkelijke werkplek biedt.
Wat kunnen we voor jou betekenen?
Wil je een kantoor waar mensen minder stress ervaren, productiever werken én creatiever worden? En ben je benieuwd hoe HEYDAY Consultancy jou hierbij kan ondersteunen? Neem vrijblijvend contact op met Laura Vaessen via 06-27308132 of download de onderstaande whitepaper.
